Αποσπάσματα και αφήγηση από το βιβλίο "Δεκατέσσερις ημέρες στην Αρχαία Ελλάδα"


Κεφ. 1  Μέρα πρώτη: Το πρωινό του ταξιδιού

[…]

Το πόσο πολύ περίμενα αυτό το ταξίδι δεν περιγράφεται! Απ’ τη μέρα που έκλεισαν τα σχολεία για τις καλοκαιρινές διακοπές κατάστρωνα  δεκάδες σχέδια μες το μυαλό μου.  Ο Λεωνίδας στην Ακρόπολη, στον Μαραθώνα, στις Θερμοπύλες, στην αρχαία Ολυμπία...  Ο Λεωνίδας εξερευνά κάθε μέρος της Ελλάδας, απ’ άκρη  σ’ άκρη.  Σαν αρχαίος ιστορικός,  στρατηγός, πολιτικός, φιλόσοφος, γλύπτης, ποιητής και ό,τι άλλο βάζει ο νους σου.

 Έχω κι ένα τυχερό όνομα ξέρετε… Η καλύτερή μου στιγμή στο μάθημα του κύριου Δρακοντίδη, του συμπαθέστατου δασκάλου μας, στο μάθημα των Μαθηματικών,  δεν ήταν άλλη απ’ το πρωινό μετά την προσευχή που άκουγα το… «Λεωνίδας  Λεωνίδου», καθώς διάβαζε τον κατάλογο με τη βραχνή φωνή του.  Ένα περήφανο «παρών» τράνταζε την τάξη.  Γιατί όλες τις άλλες φορές που άκουγα τ’ όνομά μου στο μάθημά του ένας κρύος ιδρώτας έλουζε το κορμί μου.

«Λεωνίδα! Πες μας τον Μέγιστο Κοινό Διαιρέτη του 32 και του 48». 

Κι εγώ προσπαθούσα να καταλάβω γιατί δε μας ρωτά για ένα πράγμα αλλά ταυτόχρονα για τρία;

Μα ευτυχώς που ήτανε και η κυρία Ιφιγένεια. Να μας μιλά για τον Παρθενώνα, τους Περσικούς Πολέμους, τον Σωκράτη, τους Κούρους και τις Κόρες.  Κι εγώ, σαν αρχινούσε το μάθημά της να κρέμομαι  απ’ τα χείλη της.

Ξέχασα να σας πω για τον Περικλή. Αυτό κι αν ήταν σπουδαίο όνομα και ίσως να τον ζήλευα λιγάκι. «Φιλαράκια σαν τον Δάμωνα και τον Φιντία», όπως μας έλεγε η κυρία Ιφιγένεια. Πλάκες που σπάζαμε μαζί τα διαλείμματα! Αυτός με καταλάβαινε καλύτερα απ’ όλους. Είχαμε βλέπετε τα ίδια ενδιαφέροντα […]


Κεφ.2:  Συνάντηση στ’ άγνωστο

[…]

«Λεωνίδα… Λεωνίδα…» ακούστηκε μια φωνή. Μια φωνή που δεν περίμενα ν’ ακούσω εκείνη… μα εκείνη ειδικά τη στιγμή. Σάστισα! Το σκοτάδι χάθηκε. Γυρίζω πίσω και τι να δω! Όχι, δεν είναι δυνατόν. Τρίβω τα μάτια μου. Δεν πίστευα αυτό που έβλεπα. Δεν το κρύβω ότι φοβήθηκα προς στιγμής.

«Μα ποιος είσαι εσύ;»

«Δε με κατάλαβες Λεωνίδα; Ο Περικλής είμαι».

Κατάλαβα βέβαια τη φωνή του, αλλά ξαφνιάστηκα πολύ που τον είδα εκεί, έτσι μου ‘ρθε αυθόρμητα η απορία. Ήταν ντυμένος με παράξενα ρούχα, σαν μακριά φουστάνια και σαντάλια στα ποδάρια. Κοιτάζω τα δικά μου ρούχα και τι να δω! Κι αυτά παράξενα. Πού πήγε το τυχερό μου κίτρινο φανελάκι, το τζιν παντελόνι που μου ‘σφιγγε λίγο τη μέση, μιας και είχα παχύνει τελευταίως, όπως μου ‘λεγε η μαμά.  […]

 

Κεφ. 10 Μέρα έκτη: ο μεγάλος εχθρός και η πρώτη μάχη

[…]

Αμέσως το βλέμμα μας γύρισε προς τα πίσω. Πώς μας είχε διαφύγει. Εμείς κοιτάζαμε τόση ώρα προς την αντίθετη κατεύθυνση. Εκεί κάτω που αντικρίσαμε, στον στρατό των Ελλήνων, θα βρίσκεται ο Μιλτιάδης. Πήρα θάρρος και λέω στον γέροντα με αποφασιστικότητα:

«Μείνε μαζί μας. Θα δούμε τη μάχη απ’ εδώ. Θα νικήσουμε, είμαι σίγουρος».

«Στο στόμα σου και στων θεών τ’ αυτιά παιδί μου».

«Βλέπεις Περικλή, ο Μιλτιάδης παράταξε τον στρατό σε κατηφορικό έδαφος. Βρίσκεται σε μικρή απόσταση απ’ τον περσικό. Δες τα πλάγια. Είναι πιο ενισχυμένα ενώ στο κέντρο έχει λιγότερο στρατό».

Σε λίγο δόθηκε το σύνθημα για την επίθεση. Ο στρατός των Ελλήνων ήταν πολύ μικρότερος. Δεν είχε ιππικό, ούτε τοξοβόλους. Οι μάχη ήτανε σκληρή. Παρακολουθούσαμε περήφανοι γι’ αρκετές ώρες. Οι Έλληνες όρμησαν πρώτοι και πολεμούσαν σώμα με σώμα τον εχθρό. Ήταν καλύτεροι. Γρήγορα τ’ άκρα άρχισαν να νικούν και να περικυκλώνουν τους αντιπάλους που κινήθηκαν προς το κέντρο. Αυτό έκανε τον περσικό στρατό να υποχωρήσει προς τα πλοία. Τι μεγάλη επιτυχία! Το σχέδιο του Μιλτιάδη ήταν μεγαλοφυές. Οι Έλληνες σταμάτησαν την εκστρατεία των Περσών. Ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη.

«Είδες γέροντα νικήσαμε!»

«Οι θεοί ήταν μαζί μας!»

«Δεν ξέρω για τους θεούς αλλά το σίγουρο ήταν ότι οι Έλληνες έδωσαν μια γενναία μάχη και νίκησαν, αφού υπερασπίστηκαν την πατρίδα τους».

Το μήνυμα «νενικήκαμεν» θα ‘φτανε στην Αθήνα. Θυμάμαι που ‘χα διαβάσει για τον Φειδιππίδη που ‘τρεξε την απόσταση Μαραθώνα-Αθήνας για να το μεταφέρει. Προς τιμή του σήμερα διεξάγεται  τ’ αγώνισμα του μαραθωνίου δρόμου.

Ο γέροντας κατά τ’ απόγευμα εξαφανίστηκε μες τους θάμνους τόσο ξαφνικά όσο ξαφνική ήτανε και η πρωινή του εμφάνιση. Το βράδυ πέφτοντας για ύπνο ήμασταν πολύ ενθουσιασμένοι. Ζήσαμε τη μάχη του Μαραθώνα. Ποιος θα το πίστευε… Πού να δεις πόσα έχω να πω στον πατέρα, στη μητέρα, στη γιαγιά, στην Αρίστη, στην κυρία Ιφιγένεια… […]


Κεφ 14. Μέρα δέκατη: το μεγαλείο της  Αθήνας

[…]

Συναντήσαμε, περνώντας έξω από ένα σπίτι, ένα παιδί, περίπου στην ηλικία μας. Είχε τελειώσει το μάθημά του στον γραμματιστή και με τη συνοδεία του παιδαγωγού του, ενός δούλου, επέστρεφε σπίτι του. Μας είπε ότι μάθαινε να διαβάζει, να γράφει, να λογαριάζει ακόμα να παίζει λύρα και κιθάρα. Ο αδερφός του που ήταν αρκετά πιο μεγάλος, κοντά στα είκοσι, παρακολουθούσε συζητήσεις στην Αγορά και ετοιμαζόταν  να υπηρετήσει την πόλη  του με δύο χρόνια θητείας στον στρατό.

Στην Αγορά και στα γυμναστήρια συναντήσαμε πολλούς Αθηναίους. Εκεί περνούσαν τον ελεύθερό τους χρόνο. Συζητούσαν για την πόλη και τα καθημερινά τους προβλήματα.

Φτάνοντας στην Ακρόπολη δεν μπορούσαμε με τίποτα να κρύψουμε τον θαυμασμό μας. Ανεβαίνοντας αντικρίσαμε πρώτα τα Προπύλαια. Στα δεξιά ήταν ο ναός της Αθηνάς Νίκης. Στο ψηλότερο σημείο ο Παρθενώνας. Εκεί ο Ικτίνος και ο Καλλικράτης σχεδίασαν όλα τα σπουδαία έργα. Μέσα στον ναό υπήρχε το υπέροχο χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς Αθηνάς, έργο του Φειδία, ο οποίος επέβλεπε, μετά από οδηγίες του Περικλή, όλα τα έργα της Αθήνας αυτή την περίοδο. […]


Κεφ 16. Μέρα δωδέκατη: στη Μακεδονία

[…]

Όπως το φαντάστηκα. Τα κλασικά χρόνια τελειώνουν με τα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στο μυαλό μου ήρθαν τότε όλα όσα η καλή μας δασκάλα, η κυρία Ιφιγένεια φυσικά, μας έλεγε γι΄ αυτόν τον σπουδαίο άντρα. Ας αφήσουμε όμως τον γέροντα να μας τα πει από πρώτο χέρι. Τον παρακίνησα λοιπόν ν’  αρχινήσει.

«Σε ακούμε. Πες μας για τα λαμπρά του κατορθώματα».

«Μιλούνε για αυτόν σ’  όλα τα μέρη του κόσμου. Από Δύση σε Ανατολή, από Βορά σε Νότο. Διαδέχτηκε στο βασίλειο τον πατέρα του, τον Φίλιππο. Ο Φίλιππος, αφού έκανε τη Μακεδονία δυνατό κράτος κινήθηκε προς τον νότο και νίκησε εύκολα όλες τις ελληνικές πόλεις. Ο στρατός του εξάλλου ήτανε πανίσχυρος. Ήτανε φημισμένος για  τη μακεδονική φάλαγγα που ήταν παραταγμένη στις μάχες σαν φρούριο με το μακρύ δόρυ των στρατιωτών του, τη σάρισα, να αποτελεί αήττητο όπλο. Φέρθηκε με επιείκεια στις ελληνικές πόλεις και τέθηκε αρχηγός στην εκστρατεία που σχεδίαζε να κάνει εναντίον των Περσών. Αυτή την εκστρατεία πραγματοποίησε ο νεαρός Αλέξανδρος, όταν πέθανε ο πατέρας του. Από τον Ελλήσποντο πέρασε στην Τροία και στον Γρανικό ποταμό. Εκεί πέτυχε την πρώτη ένδοξη νίκη του. Οι Πέρσες άρχισαν να υποχωρούν και ο Αλέξανδρος να κατακτά τη μια περιοχή μετά την άλλη. Ακόμα μια μεγάλη νίκη στην Ισσό και η προέλασή του συνεχίστηκε προς  τη Φοινίκη και μετά στην Αίγυπτο, τη χώρα των Φαραώ. Στη συνέχεια κινήθηκε ανατολικά με μια σπουδαία νίκη στα Γαυγάμηλα. Η υποταγή του περσικού κράτους ήταν πια γεγονός. Πέρασε νικητής στα Σούσα, κατακτώντας  και υποτάσσοντας πολλούς λαούς και έχοντας στην κατοχή του στρατού του μια τεράστια έκταση. Οι φιλοδοξίες του δε σταμάτησαν και προχώρησε προς την Ινδία. Αρκετές δυσκολίες αποτρέψαν τα σχέδιά του και τον ανάγκασαν να επιστρέψει πίσω στα Σούσα. Από εκεί πήγε στη Βαβυλωνία που ήθελε να την κάνει μεγάλη πρωτεύουσα. Αρρώστησε όμως βαριά και πέθανε σε ηλικία μόλις τριάντα δύο χρονών. Το απέραντο κράτος του έμεινε χωρίς αρχηγό».

Νιώθοντας μεγάλο θαυμασμό για τα σπουδαία κατορθώματα που μας είπε ο γέροντας για τον Μ. Αλέξανδρο τον αφήσαμε  και περιπλανηθήκαμε στους δρόμους της Πέλλας. Όλοι οι άνθρωποι που συναντούσαμε μιλούσαν με περηφάνια και ευγνωμοσύνη για τον ήρωα τους που μετάφερε την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό πολύ πιο μακριά από την Ελλάδα. Τον ήρωά τους που ίδρυσε πολλές πόλεις. Αρκετές πήραν το όνομά του  και  ήταν  όλες στολισμένες με λαμπρά κτίρια, ναούς, θέατρα και γυμναστήρια.

Το απόγευμα στη καλύβα μας λέγαμε πως η εκστρατεία του Μ. Αλέξανδρου άλλαξε τη μορφή του κόσμου. Μαζί με τον στρατό του θυμάμαι που είχα διαβάσει πως ακολουθούσαν ιστορικοί, γεωγράφοι, μηχανικοί και καλλιτέχνες. Η εκστρατεία του δεν ήταν σπουδαία μόνο από τις νίκες του στρατού του αλλά και από τον πολιτισμό που διαμορφώθηκε με την προσθήκη του ελληνικού στοιχείου στους άλλους πολιτισμούς. Γι΄ αυτό και η ιστορία τον ονόμασε Μέγα και τα χρόνια που ακολούθησαν Ελληνιστικά. […]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

6ο Πολιτιστικό Πανοραμα Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, Θεσσαλονίκη 14-16/12/2023

 - Συμμετοχή στο πρόγραμμα Ένας συγγραφέας στην τάξη μου (41ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης 14/12/2023, 1ο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσ...